Институт механики и машиноведения имени академика У.А.Джолдасбекова

2024 жылғы 1 наурызда Қазақстандағы ең ірі және ықпалды қоғамдық ғылыми-инженерлік бірлестік болып табылатын Ұлттық инженерлік академия кезекті жалпы жиналысының сессиясын өткізді. Академияда жоғары білікті ғалымдар мен мамандардың, жоғары оқу орындарының, ғылыми-зерттеу институттарының, ведомстволардың, ел экономикасының мемлекеттік және мемлекеттік емес секторларының кәсіпорындарының басшыларының елеулі ғылыми-техникалық әлеуеті шоғырланған.

Еліміздің көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, ҚР ҰИА президенті, академик Бақытжан Тұрсынұлы Жұмағұлов «Қазақстандағы инженерлік қызметтің болашақ дамуы туралы» тақырыбында негізгі баяндама жасады.

Ол ел Президентінің ғылыми қоғамдастық пен ғылыми-инженерлік корпус алдына қойған, өнімнің қосылған құнының жоғары деңгейімен экономиканың өзін-өзі қамтамасыз етуін, технологиялылығын және әртараптандырылуын дамытуға, ғылыми-инженерлік кадрларды даярлау деңгейін арттыруға бағытталған негізгі міндеттерін айтты.

Бұл міндеттерді шешудегі Ұлттық Инженерлік академияның рөлі өте жоғары.

33 жыл бойы академия инновациялық инфрақұрылым мен нормативтік-құқықтық актілерді дамыту бойынша жан-жақты жәрдемдеседі және белсенді жұмысын жалғастыруда, маңызды және перспективалы қолданбалы ғылыми зерттеулерді, ғылыми-техникалық және тәжірибелік-конструкторлық әзірлемелерді үйлестіреді және жүргізеді, ғылымды өндіріспен шоғырландыруға, республиканың инженерлік кадрларының кәсіби өсуіне жәрдемдеседі.

ҚР ҰИА жоғары инженерлік білім беруді жетілдіруге және бірыңғай ғылыми-өндірістік циклды құруға жәрдемдеседі: ғылыми зерттеулер жүргізу-жаңа технологияларды әзірлеу Құзыреттілігі жоғары инженерлік кадрларды даярлау-ғылымға негізделген технологиялар мен техниканы өнеркәсіптік игеру, оларға сәйкес технологиялық инфрақұрылымды құру.

Академия ел экономикасын дамытудың проблемалары мен міндеттеріне жауап береді, ол үшін экономиканың барлық негізгі бағыттарын қамтитын академияның 13 облыстық филиалдары, 35 ғылыми-техникалық және инженерлік орталықтары, 10 салалық бөлімшелері кіретін барлық құрылым жұмылдырылған.

Жиналысқа қатысушыларға Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрі С. Н. Нұрбек видео байланыспен шықты.

Жиналысқа сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі Ғылым комитетінің (ҚР ҒЖБМ Ғылым комитеті/Комитет науки МНВО РК /) төрағасы Г. Ж. Жанқуатов қатысты.Негізгі баяндамаға жарыссөзде Қарабалин У.С., академик, Қазақстанның Еңбек Ері, академик Мамытбеков Е.К., «KARLSKRONA» ЖШС Бас директоры У.Б.Ахметов, Қ.И.Сәтбаев атындағы ҚазҰТУ ректоры Бегентаев М.М., академик Ө.А. Жолдасбеков атындағы Механика және машинатану институтының директоры, академик З.Ғ. Уәлиев, ҚР ҰИА «Машина жасау» бөлімінің төрағасы, академик, Президиум мүшесі М.М. Молдабеков, ҚР ҰИА вице-президенті Р.А.Алшанов, Д.Серікбаев атындағы ШҚТУ проректоры Ж.Т.Қоңырбаева және тағы да басқалар сөз сөйлейді

Сөз сөйлеушілер жер сілкінісіне төзімді құрылыс, Геология саласының жай-күйі, машина жасау, жылумен жабдықтау, су үнемдеу және сумен қамтамасыз ету, инженерлік кадрларды даярлау мәселелерін көтерді.

Баяндамашылар өткір және нақты ұсыныстар жасады.

Негізгі баяндаманы талқылау қорытындысы бойынша Қаулы қабылданды, онда академияның 2024 жылға арналған негізгі міндеттері айқындалды. Бұл міндеттердің негізгі лейтмотиві жоғары технологияларға ғылымға негізделген өндірістерді дамытуға ғылыми және ғылыми-технологиялық жәрдемдесу, экономика салаларында және ел өңірлерінде сұранысқа ие ғылыми-техникалық және инженерлік кадрларды даярлаудың тиімді жүйесін енгізу болып табылады. Қолданбалы зерттеулер мен ғылыми-техникалық бағдарламалардың үлесі елдің нақты экономикасының ғылыми-техникалық және технологиялық проблемаларын шешуге бағытталғанына назар аударылды.

2015 жылдан бастап ҚР ҰИА жыл сайын «Жылдың үздік инженері» байқауын өткізеді. «2023 жылдың үздік инженері» атағының лауреаттары атанды:

1) Суанбаев Еркебұлан Асанұлы гликоль қалдықтарын қайта өңдеуге және тазалығы 99,9% – дан астам қайталама шикізат алуға мүмкіндік беретін улы қалдықтарды қалпына келтіру жолымен қайта өңдеу кешенін құрғаны үшін қайта пайдалануға жарамды;

2) Құлдашев Кадыржан Әміржанұлы геологиялық барлау жұмыстарының нәтижелері, минералдық ресурстар және минералдық қорлар туралы қазақстандық жария есептілік кодексін (KAZRC кодексі) әзірлеп, енгізген.

3) Бекбосынов Жомарт Әмірбекұлы «Кентау трансформатор зауыты» АҚ нысандарына инновациялық ұсыныстар енгізіп, осы холдингтің инфрақұрылымын дамытуға ықпал етті;

4) Әбдірахманов Нұржан Базарбайұлы, «Қаражанбасмұнай» АҚ Қаражанбас ұңғымаларының жұмыс істемейтін қорын реанимациялау жобасын іске асырған және «Өзенмұнайгаз» АҚ өндірісіне жауапты болып жұмыс істей отырып, компанияның соңғы 10 жылда ең жоғары мұнай өндіруге қол жеткізгеніне 5,579 млн тонна қол жеткізді.

Ғылым мен техниканы, инженерлік істі дамытудың үздік жетістіктері мен қосқан үлесі, өндіріске үздік технологиялар мен әзірлемелерді енгізу үшін академияның 15 мүшесі жоғары наградалармен және атақтармен марапатталды, оның ішінде академик Т. Әшімбаев атындағы медальмен академик Сәбден Оразалы, көрнекті ғалым-экономист, мемлекет және қоғам қайраткері марапатталды. Қ.Тұрысов атындағы медальмен академик Алшанов Рахман, көрнекті ғалым-экономист, Қазақстан жоғары оқу орындары қауымдастығының президенті, академик Ш. Шокин атындағы медальмен – академик Альяров Бірлесбек Қаниұлы, көрнекті энергетик ғалым, академик Ө. Жолдасбеков атындағы медальмен Сейдахмет А. Ж., белгілі ғалым-механик, академик А. Куленов атындағы медальмен Д. Р. Байгереев, ҚР ҰИА медалімен академик С. Ж. Асанова, белгілі ғалым-технолог, «ҚАЗАҚСТАННЫҢ ҚҰРМЕТТІ ИНЖЕНЕРІ» атағы Л. С. Болотоваға және И.Э. Сүлейменовке берілді. Академиктер Төлешов Амандық Қуатұлы, Мун Григорий Алексеевич және Байнатов Жұмабай Байнатұлы «Инжнерлік Даңқ» үлкен алтын медалі, жоғары наградаға ие болды.